Muonekano wa yaendayo kwa haraka yanayotoa huduma Jijini Dar es Salaam

...........................................

Dar es Salaam — Usiku wa kuamkia Ijumaa, Bandari ya Dar es Salaam iligeuka kuwa uwanja wa matumaini mapya. Mbele ya macho ya mamia ya wananchi na viongozi, mabasi mapya yaendayo haraka (BRT) kwa ajili ya Mbagala yalishushwa taratibu kutoka majahazi makubwa ya mizigo, yakipambwa na taa za bandarini, kana kwamba yalikuwa ni wageni wa heshima waliokuwa wakikaribishwa rasmi.

Mabasi haya si ya kawaida. Yakiwa na kiyoyozi, mfumo wa intaneti bure kwa abiria, sehemu za kuchajia simu na kamera za usalama, yamebeba ujumbe wa dhahiri: usafiri wa umma Dar es Salaam unaingia zama mpya.

Mabadiliko Yanayoonekana

Awali, mabasi ya awamu ya pili ya mradi huu yalitarajiwa kufanya safari kati ya Mbagala–Gerezani na Mbagala–Kivukoni pekee. Lakini sasa ramani imepanuka zaidi: abiria kutoka Mbagala wataweza kusafiri moja kwa moja hadi Morocco, Kinondoni. Hii ni hatua kubwa, kwani inapanua wigo wa huduma na kuunganisha pande mbili za jiji lililojaa misukosuko ya msongamano.

Jumla ya mabasi 151 tayari yamewasili. Kwa mujibu wa Dk. Athuman Kihamia, Mtendaji Mkuu wa Wakala wa Mabasi Yaendayo Haraka (DART), huu ni mwanzo tu. Yote yakishawasili, abiria 325,000 hadi 400,000 wanatarajiwa kusafirishwa kwa siku – idadi inayoweza kubadilisha kabisa namna wakazi wa Dar wanavyopanga safari zao.

Kutoka Ahadi Hadi Uhalisia

Mradi wa BRT ulipoanza mwaka 2016 kupitia awamu ya kwanza ya Kimara–Kivukoni, wananchi wengi waliupokea kwa matumaini lakini pia mashaka. Je, kweli ungeweza kutatua kizungumkuti cha usafiri jijini? Sasa, miaka tisa baadaye, picha inajengeka upya kupitia mabasi haya yenye urefu wa mita 18, yenye uwezo wa kubeba abiria 160 kila moja.

“Kwa sasa tuna mabasi 151 tayari, na mengine 153 yanatarajiwa kuingia katikati ya Oktoba. Mwisho wa mchakato huu tutakuwa na jumla ya mabasi 255, ambayo ni msingi wa awamu hii ya pili. Tofauti na awali, tuna mfumo wa kidijitali wa uendeshaji, ambao utasaidia kugawa magari kulingana na uhitaji wa wakati husika,” anasema Dk. Kihamia.

Anasisitiza kuwa madereva wamepatiwa mafunzo ya kutosha na kuondoa hofu ya ajali zitokanazo na uzembe. Lakini pia anaonya: “Ni wajibu wa wananchi pia kuheshimu barabara maalumu za mabasi haya. Yanakwenda kwa kasi, na endapo tutapuuzia kanuni, ajali za kujitakia zinaweza kuongezeka.”

Ubunifu Unaovutia

Kampuni ya Mofat, ambayo imepewa mkataba wa kuendesha mabasi haya kwa miaka miwili, imejitahidi kuleta ladha mpya katika huduma. Mkurugenzi wake Mkuu, Muhammad Abdallah Kassim, anafafanua:

“Mteja wetu atakayepanda basi letu hatahitaji tena kufikiria bando la intaneti, ataweza kuperuzi bure. Ataweza pia kuchaji simu yake ndani ya gari. Tumeweka kamera kwa ajili ya usalama. Kifupi, haya ni magari ya kisasa, yanayokidhi viwango vya kimataifa.”

Kassim anaamini huduma bora itawashawishi hata wenye magari binafsi kuyaacha nyumbani na kupanda BRT, jambo litakalosaidia kupunguza msongamano barabarani.

Sauti za Wananchi

Kwa wakazi wa Mbagala na vitongoji vyake, kila basi jipya lililoonekana likiteremka bandarini lilichora mstari wa matumaini.

Zubeda Kimweri, mama wa watoto wawili, anasema kwa hisia kubwa: “Kwa miaka mingi tumekuwa tukihangaika asubuhi kwenda mjini. Kuna wakati nilichelewa hata kupeleka mtoto wangu hospitali kwa sababu ya foleni. Sasa naona mwanga. Tukiona basi lenye kiyoyozi, mtandao bure na linalotufikisha haraka mjini, ni kama ndoto inatimia.”

Kwa upande wake, Daudi Njau wa Chamazi anakumbusha tahadhari: “Mabasi yakifika ni hatua moja, kuyaingiza barabarani ni hatua nyingine. Tusirudie makosa ya nyuma ambapo magari yalikaa muda mrefu bila kutumika.”

Sauti ya Mchambuzi

Mchambuzi wa masuala ya usafiri jijini, ambaye ana uelewa mkubwa wa mifumo ya BRT, anatoa mtazamo wake:

“BRT ni moyo wa uchumi wa Dar es Salaam. Bila usafiri bora, muda wa kazi unapotea, gharama za maisha zinapanda, na ubora wa maisha unashuka. Lakini ili mradi huu udumu, tunahitaji nidhamu ya wananchi, ufuatiliaji wa kitaalamu wa kampuni waendeshaji, na zaidi ya yote — mpango endelevu wa matengenezo. Bila haya, historia ya awamu ya kwanza inaweza kujirudia.”

Nini Kifanyike Ili Mradi Udumu?

1. Ufadhili endelevu: Serikali kuweka bajeti ya matengenezo na siyo tu manunuzi mapya.

2. Usimamizi wa kitaalamu: Uwazi wa mapato na matumizi kupitia mifumo ya kidijitali.

3. Elimu kwa wananchi: Kuhamasisha kulinda miundombinu na kuzingatia kanuni.

4. Ubunifu endelevu: Kutumia tiketi kwa njia ya simu na mifumo rahisi ya malipo.

5. Ushirikiano wa jamii: Kuwajengea wananchi hisia kuwa huu ni mradi wao, si wa serikali pekee.

Safari ya Mabadiliko

Ni wazi kuwa awamu hii ya pili ya BRT ndiyo yenye mabasi mengi zaidi katika historia ya mradi huu – mabasi 755 yakitarajiwa kwa ujumla. Kila hatua ya utekelezaji inawakilisha ushahidi kuwa mji unaokua kwa kasi kama Dar es Salaam hauwezi kufanikiwa bila usafiri wa umma wa uhakika.

Kwa wale waliokuwa wakihesabu ahadi zisizotekelezwa, mabasi haya 151 yanayong’aa kwenye barabara za jiji ni jibu lenye uzito. Huu si tu mradi wa miundombinu, bali ni simulizi ya matumaini mapya kwa mamilioni ya wananchi wanaoamka alfajiri kwenda kazini na kurejea jioni majumbani mwao.

Dar es Salaam sasa inapumua kwa mtindo mpya wa safari. Na kila basi jipya linaloingia barabarani, linakuwa shahidi wa ndoto ya mji usiokwama kwenye msongamano, bali unaosonga mbele kwa mwendo wa haraka.

 Dk. Athuman Kihamia, Mtendaji Mkuu wa Wakala wa Mabasi Yaendayo Haraka (DART)
 
Wananchi wakiwa ndani ya mabasi ya mwendo kasi .
Mabasi mapya ya mwendo kasi yakipokelewa Bandarini jijini Dar es Salaam leo usiku.

IImeandaliwa na Victor Bariety namba ya Simu 0757856284